ĐỀ CƯƠNG TUYÊN TRUYỀN KỶ NIỆM 84 NĂM NGÀY THÀNH LẬP ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH (26/3/1931 - 26/3/2014)

Ngay sau khi thành lập, Đoàn thanh niên cộng sản Đông dương đã phát triển được nhiều đoàn viên trong cao trào cách mạng 1930 - 1931 mà đỉnh cao là Xô - Viết Nghệ Tĩnh. Từ phong trào cách mạng giai đoạn này đã xuất hiện nhiều gương thanh niên đấu tranh oanh liệt, tiêu biểu là người đoàn viên thanh niên cộng sản Lý Tự Trọng với câu nói nổi tiếng trước tòa án kẻ thù: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.

Tháng 7/1936, Hội nghị Trung ương Đảng đã định ra đường lối chuyển hướng nhiệm vụ từ đấu tranh bí mật, bất hợp pháp sang đấu tranh công khai hợp pháp và nửa hợp pháp. Đoàn thanh niên Dân chủ Đông dương tiếp nối truyền thống của Đoàn TNCS Đông Dương, tích cực vận động thanh niên đấu tranh chống thực dân, đế quốc, phản động tay sai, đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình. Tháng 9/1939, chiến tranh thế giới lần thứ II bùng nổ, trong tình hình mới, tổ chức Đoàn phải chuyển vào hoạt động bí mật và xây dựng tổ chức chặt chẽ với tên mới là Đoàn thanh niên phản đế Đông dương.

Mùa xuân năm 1941, Bác Hồ trở về nước cùng Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Tháng 5/1941, Người đã chủ trì Hội nghị Trung ương VIII tại Pắc Bó (Cao Bằng). Dưới ánh sáng Nghị quyết Hội nghị Trung ương VIII, Đoàn thanh niên Cứu quốc Việt Nam ra đời tiếp nối sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của các tổ chức thanh niên trước đó do Đảng, Bác Hồ tổ chức, giáo dục và rèn luyện. Dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ vĩ đại, Đoàn thanh niên Cứu quốc và tuổi trẻ cả nước đã xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vùng lên tiến hành thành công Cách mạng tháng Tám năm 1945, mở ra kỷ nguyên độc lập tự do cho dân tộc, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam châu Á.

Thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ cách mạng, đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) là lực lượng hăng hái đi đầu trong phong trào chống “Giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm”. Thời gian độc lập không được bao lâu, thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta một lần nữa, cả dân tộc lại bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ đầy gian khổ, hy sinh. Tiêu biểu cho những ngày đầu kháng chiến là tuổi trẻ Sài Gòn - Chợ Lớn đã thành lập các đội Thanh niên xung phong cảm tử, thanh niên tự vệ kiên quyết đánh trả kẻ thù. Tại Thủ đô Hà Nội suốt 60 ngày đêm, nhiều chiến sỹ với tuổi đời còn rất trẻ đã ôm bom ba càng chặn xe tăng giặc ngay trên đường phố...

Sau gần 20 năm hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ I được tổ chức tại Đại Từ - Thái Nguyên từ ngày 07 đến ngày 14/02/1950 với chủ đề “Chiến đấu và xây dựng tương lai”. Phát huy thành công của Đại hội, hàng vạn nam nữ thanh niên hăng hái xung phong tham gia phục vụ các chiến dịch, phong trào “Tòng quân giết giặc lập công” phát triển khắp mọi nơi. Sau chín năm trường kỳ kháng chiến, tháng 5/1954, quân và dân ta đã làm nên một Điện Biên Phủ chấn động địa cầu. Trong cuộc trường kỳ kháng chiến ấy đã xuất hiện nhiều tấm gương tuổi trẻ kiên cường, dũng cảm như: Trần Văn Ơn, Võ Thị Sáu, La Văn Cầu, Cù Chính Lan, Nguyễn Thị Chiên, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện... Họ thật xứng đáng đại diện cho một lớp trẻ “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Ngày 19/10/1955, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra Nghị quyết đổi tên Đoàn thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam. Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II từ ngày 25/10 đến ngày 04/11/1956, Bác Hồ đã ân cần căn dặn: “Đảng và Chính phủ ta có thể tự hào đã tạo nên một thế hệ thanh niên dũng cảm như các cháu, và mong các cháu tiếp tục phấn đấu hăng hái cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nước nhà”. Từ sau Đại hội, tuổi trẻ miền Bắc đã dấy lên phong trào thi đua lao động sản xuất để khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng xã hội mới. Hàng vạn thanh niên tham gia xây dựng các công trình thủy lợi, khai hoang phục hóa đất đai; hàng triệu thanh niên hăng hái theo học các lớp bổ túc văn hóa... Ở miền Nam, phong trào đấu tranh chính trị của thanh niên, học sinh- sinh viên tuy bị đế quốc Mỹ và tay sai đàn áp dã man song không hề nao núng. Trong những ngày đồng khởi, các đội “Trung kiên”, “Xung phong” do thanh niên đảm nhận đã được thành lập ở khắp mọi nơi, tiến hành vây đồn, lấy bốt, trừ gian, phá ấp chiến lược... Tiêu biểu cho tinh thần ấy là chị Trần Thị Lý, người con gái anh hùng đất Quảng nhiều lần bị địch bắt, mang trong mình nhiều vết thương, nhưng người con gái ấy không hề nhụt chí trước quân thù.

Từ ngày 23 đến ngày 25/3/1961, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ III được triệu tập tại Hà Nội, Đại hội đã phát động phong trào “Xung phong tình nguyện vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất”. Tháng 8/1964, đế quốc Mỹ leo thang gây chiến tranh phá hoại bằng không quân đối với miền Bắc, tuổi trẻ Thủ đô đã phát động phong trào “Ba sẵn sàng”. Được sự chỉ đạo kịp thời của Trung ương Đoàn, phong trào đã phát triển sâu rộng trong cả nước. Ở miền Bắc, hàng triệu ĐVTN đăng ký tham gia phong trào “Ba sẵn sàng” nêu cao quyết tâm chi viện cho chiến trường miền Nam với tinh thần “Chưa thắng giặc Mỹ, chưa về quê hương”.

Tháng 02/1965, Đại hội Đoàn thanh niên toàn miền Nam đã phát động phong trào “Năm xung phong”, sau một thời gian ngắn, có hàng vạn ĐVTN tham gia phong trào này. Từ phong trào “Ba sẵn sàng” và “Năm xung phong” đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân với những chiến công xuất sắc như: Bảy dũng sỹ Điện Ngọc (Quảng Nam) anh dũng đánh trả một tiểu đoàn địch; Tạ Thị Kiều tay không đoạt bốt giặc; Lê Thị Hồng Gấm chiến đấu đến hơi thở cuối cùng không chịu đầu hàng giặc; Dũng sỹ diệt Mỹ - Anh hùng Lê Mã Lương với lẽ sống “Cuộc đời đẹp nhất là ở trên trận tuyến chống quân thù”; câu nói bất hủ của người thợ điện trẻ tuổi Nguyễn Văn Trỗi “Còn giặc Mỹ thì không có hạnh phúc” đã gây xúc động cho tuổi trẻ và nhân dân tiến bộ khắp 5 châu; lời hô của Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Viết Xuân “Nhằm thẳng quân thù mà bắn!” đã trở thành hiệu lệnh thúc giục quân và dân ta xông lên tiêu diệt quân thù.

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Đảng, thể theo nguyện vọng của cán bộ, ĐVTN cả nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra quyết định: Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam được  mang tên Đoàn thanh niên Lao động Hồ Chí Minh. Thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã làm nên một đại thắng mùa xuân năm 1975, cả nước thống nhất và đi lên xây dựng CNXH. Trong chiến thắng vĩ đại ấy, có sự đóng góp to lớn của ĐVTN trên khắp các mặt trận. Đảng ta, nhân dân ta, Đoàn ta đã giáo dục, rèn luyện một thế hệ thanh niên Việt Nam vô cùng dũng cảm, thông minh, không sợ gian khổ, hy sinh, quyết chiến - quyết thắng. Sau ngày thống nhất nước nhà, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976) đã ra quyết định Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh mang tên Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

Từ ngày 20 đến ngày 22/11/1980, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IV đã được tiến hành tại Thủ đô Hà Nội, Đại hội đã quyết định đẩy mạnh hơn nữa phong trào “Ba xung kích” thành cao trào thi đua hành động cách mạng của tuổi trẻ thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Vào thời điểm này, hàng triệu lượt ĐVTN tham gia phong trào “Ba xung kích làm chủ tập thể”; gần 9 triệu ĐVTN tham gia phong trào “Thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; hàng chục vạn thanh niên gia nhập lực lượng vũ trang, góp phần tích cực bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Tiếp đó là các phong trào “Hành quân theo bước chân những người anh hùng” đã thu hút gần 6 triệu đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia và “Hành quân theo chân Bác” đã có 10 triệu thiếu niên nhi đồng tham gia.

Từ ngày 27 đến ngày 30/11/1987, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V đã phát động phong trào “Tuổi trẻ xung kích, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI diễn ra từ ngày 15 đến 18/10/1992; Hội nghị lần thứ 2, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa VI (tháng 2 năm 1993) đã quyết định triển khai 2 phong trào lớn là: “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII từ ngày 26 đến ngày 29/11/1997 đã quyết định tiếp tục phát triển và nâng hai phong trào trên lên một tầm cao mới. Năm 2000, Bộ Chính trị và Chính phủ quyết định là “Năm thanh niên Việt Nam”. Từ thời điểm này phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển mới, đi vào thực tiễn, được đông đảo các cấp bộ Đoàn và ĐVTN tham gia, tạo nên ấn tượng tốt đẹp về lớp thanh niên Việt Nam của thời kỳ mới. Tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động đề xuất và đảm nhận hàng ngàn chương trình, dự án kinh tế - xã hội quan trọng, tiêu biểu như Dự án xóa cầu khỉ, xây cầu mới vùng đồng bằng Nam bộ; xây dựng Đảo thanh niên; làm đường Hồ Chí Minh; xây dựng Làng Thanh niên lập nghiệp... Phong trào thi đua học tập, lao động sáng tạo để chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức, khoa học công nghệ mới; sinh hoạt chính trị “Tuổi trẻ Việt Nam tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh”... đã lôi cuốn hàng triệu thanh thiếu niên tham gia. Từ trong phong trào của tuổi trẻ đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân tiêu biểu trên các lĩnh vực công tác.

Với tinh thần “Đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện”, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII từ ngày 08 đến ngày 11/12/2002. Đại hội đã phát động phong trào lớn “Thi đua, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” và kêu gọi tuổi trẻ Việt Nam cùng xiết chặt tay dưới lá cờ vinh quang của Đoàn, nguyện đi theo con đường cách mạng của Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, góp phần to lớn vào sự nghiệp đổi mới đất nước. Phong trào mới với sức sống mới, hàng triệu thanh niên thi đua học tập, tiến quân vào khoa học - công nghệ; thi đua lao động sáng tạo để lập thân lập nghiệp; xung phong tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; góp phần giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Các cuộc vận động, phong trào mới được triển khai như: “Sáng tạo trẻ”, “Bốn mới” (kỹ thuật mới, ngành nghề mới, thị trường mới, mô hình mới), “Cán bộ công chức trẻ với cải cách hành chính”, “Học tập tốt, rèn luyện tốt”, “Trí thức trẻ tình nguyện”... đã góp phần khơi sức thanh niên trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo từ thực tiễn.

Đặc biệt, đợt sinh hoạt chính trị “Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh”, “Tiếp lửa truyền thống - Mãi mãi tuổi hai mươi”, diễn đàn “Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích”, Cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”  đã được các cấp bộ Đoàn, ĐVTN triển khai thực hiện nghiêm túc, có sức lôi cuốn và lan toả mạnh mẽ, tạo hiệu ứng xã hội sâu rộng, góp phần quan trọng nâng cao nhận thức, bồi đắp lý tưởng cách mạng và niềm tin cho thế hệ trẻ. Năm 2007, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát động, Đoàn thanh niên các cấp chủ động, sáng tạo triển khai thực cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, sau một năm triển khai, cuộc vận động bước đầu đã đạt được kết quả tốt đẹp.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX diễn ra tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 17 đến 21/12/2007. Đại hội đã khẳng định: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục đổi mới toàn diện, phấn đấu thực sự trở thành người bạn thân thiết của thanh niên, định hướng cho thanh niên đến với lý tưởng cách mạng và những giá trị cao đẹp, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Trong nhiệm kỳ 2007-2012, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ cả nước đã phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội, đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung của đất nước, thông qua các mảng công tác lớn như: tuyên truyền giáo dục; phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”; công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ thiếu nhi, xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh; công tác xây dựng Đoàn, Đoàn tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân. Qua các phong trào, chương trình hành động, tuổi trẻ thế hệ Hồ Chí Minh đã thể hiện rõ nét vai trò, trách nhiệm của tuổi trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân, được các cấp, các ngành và toàn xã hội biểu dương, ghi nhận và đánh giá cao, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Năm 2011, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi diễn ra trong bối cảnh có nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước và tuổi trẻ: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, năm được Ban Bí thư Trung ương Đảng chọn là “Năm Thanh niên”, kỷ niệm 80 năm thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2011), 70 năm thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh, 55 năm Ngày truyền thống Hội LHTN Việt Nam, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp…Việc Đảng và Nhà nước quyết định năm 2011 là Năm Thanh niên đã tạo dấu ấn quan trọng, là động lực lớn cổ vũ phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp trong cán bộ, đoàn viên thanh niên, khơi dậy niềm hứng khởi của các thế hệ cán bộ, đoàn viên, lôi cuốn thu hút sự tham gia của các lực lượng xã hội; các hoạt động khởi động Năm Thanh niên và các trọng tâm công tác trong Năm Thanh niên 2011 mang tính hành động cao, thể hiện vai trò xung kích của tuổi trẻ, bám sát yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của đông đảo đoàn viên thanh niên và yêu cầu lãnh đạo của các cấp uỷ, chính quyền địa phương, đơn vị, góp phần tích cực bảo đảm an sinh xã hội; thể hiện sự đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; thông qua các hoạt động đã khai thác tốt các nguồn lực hỗ trợ cho công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Công tác xây dựng Đoàn, tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có chuyển biến tích cực.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X diễn ra tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 12 đến ngày 14/12/2012. Với khẩu hiệu hành động “Tuổi trẻ Việt Nam xây hoài bão lớn, rèn đức, luyện tài, đoàn kết, sáng tạo, xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Đại hội đã tiến hành tổng kết, đánh giá công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2007-2012; xây dựng mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2012-2017; thảo luận sửa đổi, bổ sung Điều lệ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đại hội đã bầu 151 đồng chí vào BCH Trung ương Đoàn khoá X, nhiệm kỳ 2012-2017.

Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nhiệm kỳ 2012-2017 được xác định là:

- Xây dựng lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, có bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành pháp luật, có đạo đức cách mạng và lối sống đẹp, có ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên, có trí thức, sức khỏe, kỹ năng xã hội, năng lực chuyên môn, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại.

- Tiếp tục nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên.

- Phát huy vai trò xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Đại hội cũng thống nhất, trong nhiệm kỳ 2012 – 2017 sẽ tiếp tục triển khai hai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế- xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” qua đó khẳng định quan điểm vừa phát huy, vừa chú trọng chăm lo, bồi dưỡng thanh niên.

* Truyền thống tuổi trẻ Ninh Thuận:

Ninh Thuận là tỉnh nằm ở đầu mối giao thông quan trọng nối liền với các tỉnh ngoài Bắc, Trung, Nam và lên Tây Nguyên. Chính vì vậy, phong trào cách mạng các nơi trong nước có nhiều tác động. Trên mảnh đất này đã hình thành tổ chức Đảng Tân Việt sớm nhất ở các tỉnh cực Nam Trung Bộ. Ngày 08/12/1928, tại Cầu Bảo (nay là Phường Bảo An, TP. Phan Rang – Tháp Chàm) chi bộ Đảng Tân Việt đầu tiên ở Ninh Thuận cũng như ở các tỉnh cực Nam Trung Bộ được thành lập. Năm 1929, Chi bộ Đảng Tân Việt tại Đềpô xe lửa Tháp Chàm được thành lập, tiếp đó ở Sở Muối Cà Ná, Sở muối Phương Cựu cũng lần lượt thành lập Chi bộ. Ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập, thực hiện chủ trương chuyển Đảng, tháng 4/1930, các chi bộ Tân Việt cách mạng Đảng ở Ninh Thuận đã chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam. Kể từ đây phong trào cách mạng của thanh niên Ninh Thuận đã đi theo đường lối lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của các chi bộ cộng sản, các tổ chức thanh niên cách mạng ở Ninh Thuận được thành lập như Hội Nghĩa Đoàn, Hội Tương tế, Hội Nghĩa Dũng, Hội Bóng đá. Năm 1941, tại thôn Vĩnh Hy, ta thành lập Hội Thanh niên phản đế, là cơ sở cách mạng hoạt động bí mật theo đường lối đánh Pháp, đuổi Nhật giành độc lập, tự do. Cuối năm 1944 và đầu năm 1945, một số đồng chí cốt cán được mãn hạn tù trở về, sau một thời gian liên lạc với các cơ sở đã thành lập các đội tự vệ Vĩnh Hy, Phương Cựu; đội danh dự ở Tháp Chàm, Vạn Phước. Đến tháng 4/1945, tại Đề pô xe lửa và Thị trấn Tháp Chàm lúc bấy giờ, các tổ chức thanh niên cách mạng đã được đổi thành Thanh niên cứu quốc. Ngày 21/8/1945 hàng trăm Thanh niên cứu quốc cùng với nhân dân dưới sự lãnh đạo của mặt trận Việt Minh Ninh Thuận đã đồng loạt đứng lên giành chính quyền về tay nhân dân. Cuối tháng 10/1945, đồng chí Đỗ Đạt Khoáng được bầu bổ sung vào Uỷ ban Việt Minh tỉnh và được phân công phụ trách Đoàn Thanh niên Cứu Quốc tỉnh Ninh Thuận.

Cách mạng Tháng Tám thành công, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Việt Minh các cấp, ở các làng, xã đã nhanh chóng tập hợp thanh thiếu niên vào đoàn thanh niên cứu quốc. Tham gia phong trào bình dân học vụ, tham gia tuần lễ vàng, quyên góp cứu đói đồng bào miền Bắc, nổi bật nhất là tham gia lực lượng dân quân tự vệ…

Tháng 01 năm 1946, thực dân Pháp tái chiếm Phan Rang, nên đoàn viên thanh niên cứu quốc tuỳ theo điều kiện một số người vào các đơn vị bán vũ trang, một số lớn hòa mình với bà con trong làng tham gia sản xuất. Thời điểm này đồng chí Đỗ Đạt Khoáng được bố trí công tác khác, từ đó tổ chức chỉ đạo công tác thanh niên không còn nữa, công tác thanh niên lúc này do Uỷ ban Việt Minh mỗi cấp phụ trách và xây dựng.

Đến năm 1950, Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Thuận chủ trương thành lập tổ công tác Thanh vận gồm 3 đồng chí, đồng chí Nguyễn Đình Lập là tổ trưởng. Số lượng đoàn viên lúc bấy giờ là 1.249 đồng chí. Từ đầu năm 1953 đến tháng 5/1954: Lực lượng bộ đội, nam nữ thanh niên, dân quân du kích, tấn công địch khắp mọi nơi giải phóng nhiều vùng nông thôn rộng lớn, góp phần cho thắng lợi trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược.

Ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơnevơ được kí kết, đã chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp. Nhưng đất nước vẫn bị chia cách 2 miền, miền Bắc giải phóng đi lên xây dựng CNXH; miền Nam tiếp tục đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ để giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Thanh niên Ninh Thuận tiếp tục cùng nhân dân đấu tranh chống Mỹ cứu nước. Cùng với phong trào tòng quân, thanh niên còn hăng hái tham gia dân quân du kích, tự vệ. Trong năm 1961 có hàng trăm nam nữ thanh niên vùng căn cứ Bác Ái, Anh Dũng tham gia dân quân du kích làm nòng cốt trong công tác quốc phòng xây dựng căn cứ, chế tạo nhiều loại tên, ná, bẫy đá, chông,… để đánh giặc bảo vệ nhân dân. Ở đồng bằng, một số làng xã như Sơn Hải, Thương Diêm, La Chữ đã có tổ chức Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng, còn hầu hết đều do cấp ủy Đảng chi bộ phụ trách công tác thanh niên. Giữa năm 1963, Tỉnh ủy phân công đồng chí Huỳnh Đức Tĩnh làm công tác văn phòng kiêm công tác thanh vận, sau đó tăng cường thêm đồng chí Nguyễn Hữu Hồng.

Năm 1965, trên cục diện chiến trường miền Nam có những chuyển mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, từ ngày 17 đến ngày 26/3/1965, Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam đã Đại hội lần thứ nhất tại vùng căn cứ kháng chiến Tây Ninh, Đoàn đại biểu thanh niên Ninh Thuận gồm các đồng chí Nguyễn Hữu Hồng, Đặng Thị Thu, Katơ Thỏ, Tà Yên Thị Điều, Katơ Đoàn, Mạo Ngọc Than do đồng chí Nguyễn Hữu Hồng làm trưởng đoàn tham dự Đại hội.

Từ năm 1961 đến tháng 7/1965, các tầng lớp thanh niên cùng với quân dân Ninh Thuận dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy, từ miền núi đến đồng bằng, từ nông thôn đến thị xã đã kiên cường tấn công địch trên cả 3 mặt Chính trị – Binh vận – Vũ trang giành quyền làm chủ và phá lỏng, phá rả bộ máy kìm kẹp của địch ở một số ấp đồng bằng, góp phần đánh bại chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mỹ.

Giữa năm 1965, Ban thanh vận tỉnh tập trung giáo dục, phát động phong trào đánh Mỹ trong toàn đoàn viên và các tầng lớp thanh niên trong tỉnh; đẩy mạnh thi đua thực hiện phong trào 5 xung phong do Trung ương Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam phát động. Trong những năm 1966, 1967 ở Bác Ái và Anh Dũng đã phát động phong trào bắn máy bay rầm rộ, sôi nổi, điển hình trong số thanh thiếu niên bắn rơi máy bay địch có Chamaléa Chấp 13 tuổi ở Phước Thành, Pinăng Ly 15 tuổi ở Phước Chính, Chamaléa Thị Thép 19 tuổi ở Phước Đại, Chamaléa Hoa 17 tuổi ở Phước Trung.

Tháng 5 năm 1968, Trung ương Đoàn điều đồng chí Lê Nam vào Ninh Thuận phụ trách công tác thanh vận đến cuối năm 1974. Thời gian này Ban Thanh vận tỉnh triển khai học tập lời dạy của Bác Hồ “Không có gì quý hơn độc lập tự do”  đã thôi thúc hàng ngàn thanh thiếu niên tham gia đấu tranh chống Mỹ Ngụy trên tất cả các mặt trận. Tháng 7/1973, Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam lần thứ 2 diễn ra tại Tây Ninh. Đoàn đại biểu thanh niên Ninh Thuận tham gia đại hội có đồng chí Lê Nam và đồng chí Chamaléa Điêu. Tại Đại hội, Đoàn đại biểu Ninh Thuận vinh dự được báo cáo điển hình về phong trào chiến tranh du kích của tuổi trẻ huyện Bác Ái được các đại biểu đánh giá cao. Đồng chí Chamaléa Điêu được bầu vào Ủy viên BCH Trung ương Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Hồ Chí Minh.

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trường kỳ, gian khổ, kéo dài 21 năm đã hoàn toàn thắng lợi với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nước nhà được thống nhất. Trong thành tích to lớn ấy, có sự đóng góp của các thế hệ thanh niên Ninh Thuận đã vượt qua nhiều gian lao thử thách, chịu đựng mọi gian khổ, hy sinh, tham gia công tác và chiến đấu dũng cảm, lập nhiều thành tích vẻ vang, xuất hiện nhiều anh hùng và chiến sỹ thi đua.

Sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, tỉnh Ninh Thuận và tỉnh Bình Thuận, Bình Tuy sát nhập thành tỉnh Thuận Hải, tuổi trẻ Ninh Thuận tiếp tục cùng toàn Đảng, toàn dân xây dựng quê hương. Đông đảo nam nữ thanh niên ở các thôn, xã đã hăng hái tham gia lao động sản xuất, hàn gắn vết thương chiến tranh, góp phần ổn định tình hình địa phương. Nhiều phong trào được triển khai mà tiêu biểu nhất là phong trào tham gia phát triển kinh tế – xã hội. Nhiều công trình thanh niên đã đem lại lợi ích kinh tế rất lớn và có hiệu quả đến bây giờ. Tiêu biểu là Công trình thủy lợi Sông Pha - Ninh Sơn, Sông Lu - Ninh Phước đã huy động hàng ngàn thanh niên với hàng chục ngàn ngày công XHCN...

Tháng 4 năm 1992, tỉnh Ninh Thuận được tái lập, tuổi trẻ Ninh Thuận tiếp tục khẳng định là lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương. Kể từ đó đến nay Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận đã trải qua 05 kỳ đại hội đó là:

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ I, nhiệm kỳ 1992 – 1997:

Đại hội diễn ra từ ngày 30/7 đến 01/8/1992, tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm; tham dự Đại hội có 118 đại biểu chính thức và bầu 17 đồng chí vào Ban Chấp hành, 05 đồng chí vào Ban Thường vụ, đồng chí Nguyễn Văn Ngọt được bầu làm Bí thư tỉnh Đoàn. Đại hội đã đề ra nhiệm vụ cho công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nhiệm kỳ là tập trung vào công tác kiện toàn và phát triển tổ chức Đoàn và Hội Liên hiệp Thanh niên, coi đó là nhiệm vụ then chốt để đưa phong trào Đoàn-Hội lên ngang tầm với yêu cầu của tình hình mới.

Trong nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn đã phát động 02 phong trào lớn là “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ II, nhiệm kỳ 1997 - 2002:

Đại hội diễn ra từ ngày 02 – 04/10/1997, tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm, tham dự Đại hội có 198 đại biểu chính thức. Đại hội đã có những nhận định hết sức đúng đắn về thực trạng, tiềm năng và vai trò của tuổi trẻ tỉnh, từ đó đề ra các mục tiêu và nội dung quan trọng trong nhiệm kỳ là tiếp tục triển khai 2 phong trào lớn là “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước” một cách sâu rộng, hiệu quả… Phát huy tính xung kích, chủ động, sáng tạo của cán bộ, đoàn viên, thanh niên, tích cực tập hợp đoàn kết thanh niên, nhằm xây dựng Đoàn, Hội, Đội vững mạnh…

Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành gồm 23 đồng chí, Ban Thường vụ: 07 đồng chí, đồng chí Nguyễn Văn Ngọt tái đắc cử Bí thư tỉnh Đoàn.

Đến năm 2000, đ/c Nguyễn Văn Ngọt chuyển công tác khác, đ/c Lê Văn Phong được Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn tín nhiệm bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ III, nhiệm kỳ 2002 - 2007:

Với tinh thần “Xung kích – Đoàn kết – Dân chủ - Trí Tuệ”, trong 03 ngày từ 16 – 18/10/2002, 246 Đại biểu chính thức đại diện cho 21.073 đoàn viên, 20.144 Hội viên và 150.000 thanh niên trong toàn tỉnh đã về tham dự Đại hội tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm. Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành gồm 31 đồng chí, Ban Thường vụ: 09 đồng chí, đồng chí Lê Văn Phong tái đắc cử Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội đã quyết định triển khai phong trào “Thi đua tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ IV, nhiệm kỳ 2007 - 2012:

Đại hội Đại biểu Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận khoá IV, nhiệm kỳ 2007 – 2012 đã tiến hành từ ngày 16 – 18//10/2007 tại Thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, về dự Đại hội có 244 đại biểu chính thức. Đại hội đã vinh dự được Đảng bộ tỉnh tặng bức trướng mang dòng chữ: “Tuổi trẻ Ninh Thuận đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện xây dựng quê hương Ninh Thuận giàu mạnh”.

Đại hội đã bầu 35 đồng chí vào Ban Chấp hành, 07 đồng chí vào Ban Thường vụ, đồng chí Lâm Đông được bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn. Đại hội cũng đã quyết định triển khai 2 phong trào lớn là “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”.

Năm 2010, đ/c Lâm Đông chuyển công tác khác, đ/c Châu Thanh Hải được Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn tín nhiệm bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017:

Với tinh thần “Đoàn kết –xung kích – sáng tạo – hội nhập – phát triển”, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017 được tổ chức trọng thể tại Hội trường Ủy ban nhân dân tỉnh từ ngày 02 đến 04 tháng 10 năm 2012. Tham dự Đại hội có 248 đại biểu chính thức (33 đại biểu đương nhiên, 203 Đại biểu do Đại hội cấp dưới bầu, 12 đại biểu chỉ định), trong đó có 79 đại biểu là nữ (chiếm tỷ lệ 31,9%), 40 đại biểu là thanh niên dân tộc (chiếm tỷ lệ 16,1%). Đại biểu Đại hội là đại diện tiêu biểu cho niềm tin, ý chí và nguyện vọng của hơn 163.000 cán bộ, đoàn viên, thanh niên trong toàn tỉnh. Độ tuổi bình quân của đại biểu là 29 tuổi, trong đó, đại biểu trẻ tuổi nhất là 16 tuổi (đồng chí Trương Thị Việt Thanh, đoàn viên Trường THPT Bác Ái, huyện Bác Ái).

Đại hội đã xác định trong nhiệm kỳ 2012 – 2017, các cấp bộ Đoàn sẽ tập trung giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, bồi đắp niềm tin, văn hóa, lối sống, truyền thống lịch sử dân tộc cho thanh thiếu nhi. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao hiệu quả phương thức giáo dục của Đoàn. Tập trung xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đa dạng hóa các loại hình thu hút, tập hợp thanh niên. Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn, hướng dẫn thiếu nhi làm theo 05 điều Bác Hồ dạy và phấn đấu trở thành Đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh. Đẩy mạnh tổ chức hai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” trong đoàn viên thanh niên. Nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp; chú trọng bồi dưỡng những cán bộ Đoàn có tâm huyết, đạo đức, năng lực thực tiễn giới thiệu cho Đảng, chính quyền và các đoàn thể.

Đại hội đã bầu 33 đồng chí vào Ban Chấp hành, 09 đồng chí vào Ban Thường vụ, đ/c Châu Thanh Hải tái đắc cử Bí thư Tỉnh Đoàn. Nhân dịp này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tặng bức trướng cho tuổi trẻ tỉnh nhà với dòng chữ: “Tuổi trẻ Ninh Thuận xung kích – sáng tạo – hội nhập – phát triển”.

Cờ - Huy hiệu Đoàn

* Cờ Đoàn:  Nền đỏ

- Hình chữ nhật, chiều rộng bằng hai phần ba (2/3) chiều dài.

- Ở giữa có hình huy hiệu Đoàn.

- Đường kính huy hiệu bằng hai phần năm (2/5) chiều rộng cờ.

* Huy hiệu Đoàn: Biểu thị sức mạnh, ý chí của thanh niên Việt Nam, tính xung kích của tuổi trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

- Huy hiệu có hình tròn, trên nền sọc xanh lá và trắng là hình ảnh một cánh tay nắm chắc lá cờ Tổ quốc đi lên. Chạy xung quanh hình tròn lớn là dòng chữ “ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH”.

- Huy hiệu có 4 màu: Xanh lá, đỏ cờ, vàng, trắng (không màu).

- Cán cờ to, chắc chắn (màu đỏ cờ); tay cầm cờ nắm tròn nét vẽ to, khỏe (màu đỏ cờ), màu da tay là màu trắng (không màu); tay áo rõ nét xắn tay (màu xanh lá).

- Hình tròn nhỏ bên trong (màu xanh lá) được chia ô lớn bằng các vạch trắng (không màu) nét nhỏ, mảnh. Hình tròn lớn bên ngoài có viền mảnh (màu xanh lá); chữ “ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH” (màu đỏ cờ) trên nền trắng (không màu).

* Đoàn ca

Năm 1953, Bác Hồ đi chiến dịch Đông Khê, Bác có đến thăm đơn vị thanh niên xung phong làm đường và Bác căn dặn thanh niên “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển, quyết chí cũng làm nên”. Bài thơ ấy đăng trên báo Cứu quốc và nhạc sĩ Hoàng Hòa, khi ấy đang công tác trong vùng địch hậu ở Thái Bình, đã đem phổ nhạc.

Tháng 7/1954, tại Hội nghị cán bộ Đoàn toàn quốc, bài hát lần đầu tiên được giới thiệu và ngay lập tức đã trở nên phổ biến. Bài hát đã đi theo đoàn quân tiếp quản Thủ đô và lan truyền qua nhiều thế hệ thanh niên.

Bài ca “Thanh niên làm theo lời Bác” được Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 6 (15-18/10/1992) quyết định chọn là bài ca chính thức của Đoàn.

ĐỀ CƯƠNG TUYÊN TRUYỀN KỶ NIỆM 84 NĂM NGÀY THÀNH LẬP ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH (26/3/1931 - 26/3/2014)

Ngay sau khi thành lập, Đoàn thanh niên cộng sản Đông dương đã phát triển được nhiều đoàn viên trong cao trào cách mạng 1930 - 1931 mà đỉnh cao là Xô - Viết Nghệ Tĩnh. Từ phong trào cách mạng giai đoạn này đã xuất hiện nhiều gương thanh niên đấu tranh oanh liệt, tiêu biểu là người đoàn viên thanh niên cộng sản Lý Tự Trọng với câu nói nổi tiếng trước tòa án kẻ thù: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.

Tháng 7/1936, Hội nghị Trung ương Đảng đã định ra đường lối chuyển hướng nhiệm vụ từ đấu tranh bí mật, bất hợp pháp sang đấu tranh công khai hợp pháp và nửa hợp pháp. Đoàn thanh niên Dân chủ Đông dương tiếp nối truyền thống của Đoàn TNCS Đông Dương, tích cực vận động thanh niên đấu tranh chống thực dân, đế quốc, phản động tay sai, đòi tự do, dân chủ, cơm áo, hòa bình. Tháng 9/1939, chiến tranh thế giới lần thứ II bùng nổ, trong tình hình mới, tổ chức Đoàn phải chuyển vào hoạt động bí mật và xây dựng tổ chức chặt chẽ với tên mới là Đoàn thanh niên phản đế Đông dương.

Mùa xuân năm 1941, Bác Hồ trở về nước cùng Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Tháng 5/1941, Người đã chủ trì Hội nghị Trung ương VIII tại Pắc Bó (Cao Bằng). Dưới ánh sáng Nghị quyết Hội nghị Trung ương VIII, Đoàn thanh niên Cứu quốc Việt Nam ra đời tiếp nối sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của các tổ chức thanh niên trước đó do Đảng, Bác Hồ tổ chức, giáo dục và rèn luyện. Dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ vĩ đại, Đoàn thanh niên Cứu quốc và tuổi trẻ cả nước đã xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vùng lên tiến hành thành công Cách mạng tháng Tám năm 1945, mở ra kỷ nguyên độc lập tự do cho dân tộc, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam châu Á.

Thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ cách mạng, đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) là lực lượng hăng hái đi đầu trong phong trào chống “Giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm”. Thời gian độc lập không được bao lâu, thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta một lần nữa, cả dân tộc lại bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ đầy gian khổ, hy sinh. Tiêu biểu cho những ngày đầu kháng chiến là tuổi trẻ Sài Gòn - Chợ Lớn đã thành lập các đội Thanh niên xung phong cảm tử, thanh niên tự vệ kiên quyết đánh trả kẻ thù. Tại Thủ đô Hà Nội suốt 60 ngày đêm, nhiều chiến sỹ với tuổi đời còn rất trẻ đã ôm bom ba càng chặn xe tăng giặc ngay trên đường phố...

Sau gần 20 năm hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ I được tổ chức tại Đại Từ - Thái Nguyên từ ngày 07 đến ngày 14/02/1950 với chủ đề “Chiến đấu và xây dựng tương lai”. Phát huy thành công của Đại hội, hàng vạn nam nữ thanh niên hăng hái xung phong tham gia phục vụ các chiến dịch, phong trào “Tòng quân giết giặc lập công” phát triển khắp mọi nơi. Sau chín năm trường kỳ kháng chiến, tháng 5/1954, quân và dân ta đã làm nên một Điện Biên Phủ chấn động địa cầu. Trong cuộc trường kỳ kháng chiến ấy đã xuất hiện nhiều tấm gương tuổi trẻ kiên cường, dũng cảm như: Trần Văn Ơn, Võ Thị Sáu, La Văn Cầu, Cù Chính Lan, Nguyễn Thị Chiên, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện... Họ thật xứng đáng đại diện cho một lớp trẻ “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Ngày 19/10/1955, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra Nghị quyết đổi tên Đoàn thanh niên Cứu quốc Việt Nam thành Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam. Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II từ ngày 25/10 đến ngày 04/11/1956, Bác Hồ đã ân cần căn dặn: “Đảng và Chính phủ ta có thể tự hào đã tạo nên một thế hệ thanh niên dũng cảm như các cháu, và mong các cháu tiếp tục phấn đấu hăng hái cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nước nhà”. Từ sau Đại hội, tuổi trẻ miền Bắc đã dấy lên phong trào thi đua lao động sản xuất để khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng xã hội mới. Hàng vạn thanh niên tham gia xây dựng các công trình thủy lợi, khai hoang phục hóa đất đai; hàng triệu thanh niên hăng hái theo học các lớp bổ túc văn hóa... Ở miền Nam, phong trào đấu tranh chính trị của thanh niên, học sinh- sinh viên tuy bị đế quốc Mỹ và tay sai đàn áp dã man song không hề nao núng. Trong những ngày đồng khởi, các đội “Trung kiên”, “Xung phong” do thanh niên đảm nhận đã được thành lập ở khắp mọi nơi, tiến hành vây đồn, lấy bốt, trừ gian, phá ấp chiến lược... Tiêu biểu cho tinh thần ấy là chị Trần Thị Lý, người con gái anh hùng đất Quảng nhiều lần bị địch bắt, mang trong mình nhiều vết thương, nhưng người con gái ấy không hề nhụt chí trước quân thù.

Từ ngày 23 đến ngày 25/3/1961, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ III được triệu tập tại Hà Nội, Đại hội đã phát động phong trào “Xung phong tình nguyện vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất”. Tháng 8/1964, đế quốc Mỹ leo thang gây chiến tranh phá hoại bằng không quân đối với miền Bắc, tuổi trẻ Thủ đô đã phát động phong trào “Ba sẵn sàng”. Được sự chỉ đạo kịp thời của Trung ương Đoàn, phong trào đã phát triển sâu rộng trong cả nước. Ở miền Bắc, hàng triệu ĐVTN đăng ký tham gia phong trào “Ba sẵn sàng” nêu cao quyết tâm chi viện cho chiến trường miền Nam với tinh thần “Chưa thắng giặc Mỹ, chưa về quê hương”.

Tháng 02/1965, Đại hội Đoàn thanh niên toàn miền Nam đã phát động phong trào “Năm xung phong”, sau một thời gian ngắn, có hàng vạn ĐVTN tham gia phong trào này. Từ phong trào “Ba sẵn sàng” và “Năm xung phong” đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân với những chiến công xuất sắc như: Bảy dũng sỹ Điện Ngọc (Quảng Nam) anh dũng đánh trả một tiểu đoàn địch; Tạ Thị Kiều tay không đoạt bốt giặc; Lê Thị Hồng Gấm chiến đấu đến hơi thở cuối cùng không chịu đầu hàng giặc; Dũng sỹ diệt Mỹ - Anh hùng Lê Mã Lương với lẽ sống “Cuộc đời đẹp nhất là ở trên trận tuyến chống quân thù”; câu nói bất hủ của người thợ điện trẻ tuổi Nguyễn Văn Trỗi “Còn giặc Mỹ thì không có hạnh phúc” đã gây xúc động cho tuổi trẻ và nhân dân tiến bộ khắp 5 châu; lời hô của Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Viết Xuân “Nhằm thẳng quân thù mà bắn!” đã trở thành hiệu lệnh thúc giục quân và dân ta xông lên tiêu diệt quân thù.

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Đảng, thể theo nguyện vọng của cán bộ, ĐVTN cả nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra quyết định: Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam được  mang tên Đoàn thanh niên Lao động Hồ Chí Minh. Thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã làm nên một đại thắng mùa xuân năm 1975, cả nước thống nhất và đi lên xây dựng CNXH. Trong chiến thắng vĩ đại ấy, có sự đóng góp to lớn của ĐVTN trên khắp các mặt trận. Đảng ta, nhân dân ta, Đoàn ta đã giáo dục, rèn luyện một thế hệ thanh niên Việt Nam vô cùng dũng cảm, thông minh, không sợ gian khổ, hy sinh, quyết chiến - quyết thắng. Sau ngày thống nhất nước nhà, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976) đã ra quyết định Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh mang tên Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

Từ ngày 20 đến ngày 22/11/1980, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IV đã được tiến hành tại Thủ đô Hà Nội, Đại hội đã quyết định đẩy mạnh hơn nữa phong trào “Ba xung kích” thành cao trào thi đua hành động cách mạng của tuổi trẻ thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Vào thời điểm này, hàng triệu lượt ĐVTN tham gia phong trào “Ba xung kích làm chủ tập thể”; gần 9 triệu ĐVTN tham gia phong trào “Thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; hàng chục vạn thanh niên gia nhập lực lượng vũ trang, góp phần tích cực bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Tiếp đó là các phong trào “Hành quân theo bước chân những người anh hùng” đã thu hút gần 6 triệu đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia và “Hành quân theo chân Bác” đã có 10 triệu thiếu niên nhi đồng tham gia.

Từ ngày 27 đến ngày 30/11/1987, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V đã phát động phong trào “Tuổi trẻ xung kích, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI diễn ra từ ngày 15 đến 18/10/1992; Hội nghị lần thứ 2, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa VI (tháng 2 năm 1993) đã quyết định triển khai 2 phong trào lớn là: “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII từ ngày 26 đến ngày 29/11/1997 đã quyết định tiếp tục phát triển và nâng hai phong trào trên lên một tầm cao mới. Năm 2000, Bộ Chính trị và Chính phủ quyết định là “Năm thanh niên Việt Nam”. Từ thời điểm này phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển mới, đi vào thực tiễn, được đông đảo các cấp bộ Đoàn và ĐVTN tham gia, tạo nên ấn tượng tốt đẹp về lớp thanh niên Việt Nam của thời kỳ mới. Tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động đề xuất và đảm nhận hàng ngàn chương trình, dự án kinh tế - xã hội quan trọng, tiêu biểu như Dự án xóa cầu khỉ, xây cầu mới vùng đồng bằng Nam bộ; xây dựng Đảo thanh niên; làm đường Hồ Chí Minh; xây dựng Làng Thanh niên lập nghiệp... Phong trào thi đua học tập, lao động sáng tạo để chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức, khoa học công nghệ mới; sinh hoạt chính trị “Tuổi trẻ Việt Nam tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh”... đã lôi cuốn hàng triệu thanh thiếu niên tham gia. Từ trong phong trào của tuổi trẻ đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân tiêu biểu trên các lĩnh vực công tác.

Với tinh thần “Đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện”, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII từ ngày 08 đến ngày 11/12/2002. Đại hội đã phát động phong trào lớn “Thi đua, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” và kêu gọi tuổi trẻ Việt Nam cùng xiết chặt tay dưới lá cờ vinh quang của Đoàn, nguyện đi theo con đường cách mạng của Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, góp phần to lớn vào sự nghiệp đổi mới đất nước. Phong trào mới với sức sống mới, hàng triệu thanh niên thi đua học tập, tiến quân vào khoa học - công nghệ; thi đua lao động sáng tạo để lập thân lập nghiệp; xung phong tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; góp phần giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Các cuộc vận động, phong trào mới được triển khai như: “Sáng tạo trẻ”, “Bốn mới” (kỹ thuật mới, ngành nghề mới, thị trường mới, mô hình mới), “Cán bộ công chức trẻ với cải cách hành chính”, “Học tập tốt, rèn luyện tốt”, “Trí thức trẻ tình nguyện”... đã góp phần khơi sức thanh niên trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo từ thực tiễn.

Đặc biệt, đợt sinh hoạt chính trị “Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh”, “Tiếp lửa truyền thống - Mãi mãi tuổi hai mươi”, diễn đàn “Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích”, Cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”  đã được các cấp bộ Đoàn, ĐVTN triển khai thực hiện nghiêm túc, có sức lôi cuốn và lan toả mạnh mẽ, tạo hiệu ứng xã hội sâu rộng, góp phần quan trọng nâng cao nhận thức, bồi đắp lý tưởng cách mạng và niềm tin cho thế hệ trẻ. Năm 2007, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát động, Đoàn thanh niên các cấp chủ động, sáng tạo triển khai thực cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, sau một năm triển khai, cuộc vận động bước đầu đã đạt được kết quả tốt đẹp.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX diễn ra tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 17 đến 21/12/2007. Đại hội đã khẳng định: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục đổi mới toàn diện, phấn đấu thực sự trở thành người bạn thân thiết của thanh niên, định hướng cho thanh niên đến với lý tưởng cách mạng và những giá trị cao đẹp, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Trong nhiệm kỳ 2007-2012, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ cả nước đã phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội, đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung của đất nước, thông qua các mảng công tác lớn như: tuyên truyền giáo dục; phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”; công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ thiếu nhi, xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh; công tác xây dựng Đoàn, Đoàn tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và các đoàn thể nhân dân. Qua các phong trào, chương trình hành động, tuổi trẻ thế hệ Hồ Chí Minh đã thể hiện rõ nét vai trò, trách nhiệm của tuổi trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng nhân dân, được các cấp, các ngành và toàn xã hội biểu dương, ghi nhận và đánh giá cao, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Năm 2011, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi diễn ra trong bối cảnh có nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước và tuổi trẻ: Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, năm được Ban Bí thư Trung ương Đảng chọn là “Năm Thanh niên”, kỷ niệm 80 năm thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2011), 70 năm thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh, 55 năm Ngày truyền thống Hội LHTN Việt Nam, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp…Việc Đảng và Nhà nước quyết định năm 2011 là Năm Thanh niên đã tạo dấu ấn quan trọng, là động lực lớn cổ vũ phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp trong cán bộ, đoàn viên thanh niên, khơi dậy niềm hứng khởi của các thế hệ cán bộ, đoàn viên, lôi cuốn thu hút sự tham gia của các lực lượng xã hội; các hoạt động khởi động Năm Thanh niên và các trọng tâm công tác trong Năm Thanh niên 2011 mang tính hành động cao, thể hiện vai trò xung kích của tuổi trẻ, bám sát yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của đông đảo đoàn viên thanh niên và yêu cầu lãnh đạo của các cấp uỷ, chính quyền địa phương, đơn vị, góp phần tích cực bảo đảm an sinh xã hội; thể hiện sự đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; thông qua các hoạt động đã khai thác tốt các nguồn lực hỗ trợ cho công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Công tác xây dựng Đoàn, tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có chuyển biến tích cực.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X diễn ra tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 12 đến ngày 14/12/2012. Với khẩu hiệu hành động “Tuổi trẻ Việt Nam xây hoài bão lớn, rèn đức, luyện tài, đoàn kết, sáng tạo, xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Đại hội đã tiến hành tổng kết, đánh giá công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2007-2012; xây dựng mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2012-2017; thảo luận sửa đổi, bổ sung Điều lệ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đại hội đã bầu 151 đồng chí vào BCH Trung ương Đoàn khoá X, nhiệm kỳ 2012-2017.

Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nhiệm kỳ 2012-2017 được xác định là:

- Xây dựng lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, có bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành pháp luật, có đạo đức cách mạng và lối sống đẹp, có ước mơ, hoài bão, khát vọng đưa đất nước vươn lên, có trí thức, sức khỏe, kỹ năng xã hội, năng lực chuyên môn, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại.

- Tiếp tục nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên.

- Phát huy vai trò xung kích cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Đại hội cũng thống nhất, trong nhiệm kỳ 2012 – 2017 sẽ tiếp tục triển khai hai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế- xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” qua đó khẳng định quan điểm vừa phát huy, vừa chú trọng chăm lo, bồi dưỡng thanh niên.

* Truyền thống tuổi trẻ Ninh Thuận:

Ninh Thuận là tỉnh nằm ở đầu mối giao thông quan trọng nối liền với các tỉnh ngoài Bắc, Trung, Nam và lên Tây Nguyên. Chính vì vậy, phong trào cách mạng các nơi trong nước có nhiều tác động. Trên mảnh đất này đã hình thành tổ chức Đảng Tân Việt sớm nhất ở các tỉnh cực Nam Trung Bộ. Ngày 08/12/1928, tại Cầu Bảo (nay là Phường Bảo An, TP. Phan Rang – Tháp Chàm) chi bộ Đảng Tân Việt đầu tiên ở Ninh Thuận cũng như ở các tỉnh cực Nam Trung Bộ được thành lập. Năm 1929, Chi bộ Đảng Tân Việt tại Đềpô xe lửa Tháp Chàm được thành lập, tiếp đó ở Sở Muối Cà Ná, Sở muối Phương Cựu cũng lần lượt thành lập Chi bộ. Ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập, thực hiện chủ trương chuyển Đảng, tháng 4/1930, các chi bộ Tân Việt cách mạng Đảng ở Ninh Thuận đã chính thức gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam. Kể từ đây phong trào cách mạng của thanh niên Ninh Thuận đã đi theo đường lối lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của các chi bộ cộng sản, các tổ chức thanh niên cách mạng ở Ninh Thuận được thành lập như Hội Nghĩa Đoàn, Hội Tương tế, Hội Nghĩa Dũng, Hội Bóng đá. Năm 1941, tại thôn Vĩnh Hy, ta thành lập Hội Thanh niên phản đế, là cơ sở cách mạng hoạt động bí mật theo đường lối đánh Pháp, đuổi Nhật giành độc lập, tự do. Cuối năm 1944 và đầu năm 1945, một số đồng chí cốt cán được mãn hạn tù trở về, sau một thời gian liên lạc với các cơ sở đã thành lập các đội tự vệ Vĩnh Hy, Phương Cựu; đội danh dự ở Tháp Chàm, Vạn Phước. Đến tháng 4/1945, tại Đề pô xe lửa và Thị trấn Tháp Chàm lúc bấy giờ, các tổ chức thanh niên cách mạng đã được đổi thành Thanh niên cứu quốc. Ngày 21/8/1945 hàng trăm Thanh niên cứu quốc cùng với nhân dân dưới sự lãnh đạo của mặt trận Việt Minh Ninh Thuận đã đồng loạt đứng lên giành chính quyền về tay nhân dân. Cuối tháng 10/1945, đồng chí Đỗ Đạt Khoáng được bầu bổ sung vào Uỷ ban Việt Minh tỉnh và được phân công phụ trách Đoàn Thanh niên Cứu Quốc tỉnh Ninh Thuận.

Cách mạng Tháng Tám thành công, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Việt Minh các cấp, ở các làng, xã đã nhanh chóng tập hợp thanh thiếu niên vào đoàn thanh niên cứu quốc. Tham gia phong trào bình dân học vụ, tham gia tuần lễ vàng, quyên góp cứu đói đồng bào miền Bắc, nổi bật nhất là tham gia lực lượng dân quân tự vệ…

Tháng 01 năm 1946, thực dân Pháp tái chiếm Phan Rang, nên đoàn viên thanh niên cứu quốc tuỳ theo điều kiện một số người vào các đơn vị bán vũ trang, một số lớn hòa mình với bà con trong làng tham gia sản xuất. Thời điểm này đồng chí Đỗ Đạt Khoáng được bố trí công tác khác, từ đó tổ chức chỉ đạo công tác thanh niên không còn nữa, công tác thanh niên lúc này do Uỷ ban Việt Minh mỗi cấp phụ trách và xây dựng.

Đến năm 1950, Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Thuận chủ trương thành lập tổ công tác Thanh vận gồm 3 đồng chí, đồng chí Nguyễn Đình Lập là tổ trưởng. Số lượng đoàn viên lúc bấy giờ là 1.249 đồng chí. Từ đầu năm 1953 đến tháng 5/1954: Lực lượng bộ đội, nam nữ thanh niên, dân quân du kích, tấn công địch khắp mọi nơi giải phóng nhiều vùng nông thôn rộng lớn, góp phần cho thắng lợi trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược.

Ngày 20/7/1954, Hiệp định Giơnevơ được kí kết, đã chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp. Nhưng đất nước vẫn bị chia cách 2 miền, miền Bắc giải phóng đi lên xây dựng CNXH; miền Nam tiếp tục đấu tranh cách mạng dân tộc, dân chủ để giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Thanh niên Ninh Thuận tiếp tục cùng nhân dân đấu tranh chống Mỹ cứu nước. Cùng với phong trào tòng quân, thanh niên còn hăng hái tham gia dân quân du kích, tự vệ. Trong năm 1961 có hàng trăm nam nữ thanh niên vùng căn cứ Bác Ái, Anh Dũng tham gia dân quân du kích làm nòng cốt trong công tác quốc phòng xây dựng căn cứ, chế tạo nhiều loại tên, ná, bẫy đá, chông,… để đánh giặc bảo vệ nhân dân. Ở đồng bằng, một số làng xã như Sơn Hải, Thương Diêm, La Chữ đã có tổ chức Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng, còn hầu hết đều do cấp ủy Đảng chi bộ phụ trách công tác thanh niên. Giữa năm 1963, Tỉnh ủy phân công đồng chí Huỳnh Đức Tĩnh làm công tác văn phòng kiêm công tác thanh vận, sau đó tăng cường thêm đồng chí Nguyễn Hữu Hồng.

Năm 1965, trên cục diện chiến trường miền Nam có những chuyển mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, từ ngày 17 đến ngày 26/3/1965, Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam đã Đại hội lần thứ nhất tại vùng căn cứ kháng chiến Tây Ninh, Đoàn đại biểu thanh niên Ninh Thuận gồm các đồng chí Nguyễn Hữu Hồng, Đặng Thị Thu, Katơ Thỏ, Tà Yên Thị Điều, Katơ Đoàn, Mạo Ngọc Than do đồng chí Nguyễn Hữu Hồng làm trưởng đoàn tham dự Đại hội.

Từ năm 1961 đến tháng 7/1965, các tầng lớp thanh niên cùng với quân dân Ninh Thuận dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy, từ miền núi đến đồng bằng, từ nông thôn đến thị xã đã kiên cường tấn công địch trên cả 3 mặt Chính trị – Binh vận – Vũ trang giành quyền làm chủ và phá lỏng, phá rả bộ máy kìm kẹp của địch ở một số ấp đồng bằng, góp phần đánh bại chiến lược chiến tranh đặc biệt của Mỹ.

Giữa năm 1965, Ban thanh vận tỉnh tập trung giáo dục, phát động phong trào đánh Mỹ trong toàn đoàn viên và các tầng lớp thanh niên trong tỉnh; đẩy mạnh thi đua thực hiện phong trào 5 xung phong do Trung ương Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam phát động. Trong những năm 1966, 1967 ở Bác Ái và Anh Dũng đã phát động phong trào bắn máy bay rầm rộ, sôi nổi, điển hình trong số thanh thiếu niên bắn rơi máy bay địch có Chamaléa Chấp 13 tuổi ở Phước Thành, Pinăng Ly 15 tuổi ở Phước Chính, Chamaléa Thị Thép 19 tuổi ở Phước Đại, Chamaléa Hoa 17 tuổi ở Phước Trung.

Tháng 5 năm 1968, Trung ương Đoàn điều đồng chí Lê Nam vào Ninh Thuận phụ trách công tác thanh vận đến cuối năm 1974. Thời gian này Ban Thanh vận tỉnh triển khai học tập lời dạy của Bác Hồ “Không có gì quý hơn độc lập tự do”  đã thôi thúc hàng ngàn thanh thiếu niên tham gia đấu tranh chống Mỹ Ngụy trên tất cả các mặt trận. Tháng 7/1973, Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Việt Nam lần thứ 2 diễn ra tại Tây Ninh. Đoàn đại biểu thanh niên Ninh Thuận tham gia đại hội có đồng chí Lê Nam và đồng chí Chamaléa Điêu. Tại Đại hội, Đoàn đại biểu Ninh Thuận vinh dự được báo cáo điển hình về phong trào chiến tranh du kích của tuổi trẻ huyện Bác Ái được các đại biểu đánh giá cao. Đồng chí Chamaléa Điêu được bầu vào Ủy viên BCH Trung ương Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Hồ Chí Minh.

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước trường kỳ, gian khổ, kéo dài 21 năm đã hoàn toàn thắng lợi với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nước nhà được thống nhất. Trong thành tích to lớn ấy, có sự đóng góp của các thế hệ thanh niên Ninh Thuận đã vượt qua nhiều gian lao thử thách, chịu đựng mọi gian khổ, hy sinh, tham gia công tác và chiến đấu dũng cảm, lập nhiều thành tích vẻ vang, xuất hiện nhiều anh hùng và chiến sỹ thi đua.

Sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, tỉnh Ninh Thuận và tỉnh Bình Thuận, Bình Tuy sát nhập thành tỉnh Thuận Hải, tuổi trẻ Ninh Thuận tiếp tục cùng toàn Đảng, toàn dân xây dựng quê hương. Đông đảo nam nữ thanh niên ở các thôn, xã đã hăng hái tham gia lao động sản xuất, hàn gắn vết thương chiến tranh, góp phần ổn định tình hình địa phương. Nhiều phong trào được triển khai mà tiêu biểu nhất là phong trào tham gia phát triển kinh tế – xã hội. Nhiều công trình thanh niên đã đem lại lợi ích kinh tế rất lớn và có hiệu quả đến bây giờ. Tiêu biểu là Công trình thủy lợi Sông Pha - Ninh Sơn, Sông Lu - Ninh Phước đã huy động hàng ngàn thanh niên với hàng chục ngàn ngày công XHCN...

Tháng 4 năm 1992, tỉnh Ninh Thuận được tái lập, tuổi trẻ Ninh Thuận tiếp tục khẳng định là lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương. Kể từ đó đến nay Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận đã trải qua 05 kỳ đại hội đó là:

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ I, nhiệm kỳ 1992 – 1997:

Đại hội diễn ra từ ngày 30/7 đến 01/8/1992, tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm; tham dự Đại hội có 118 đại biểu chính thức và bầu 17 đồng chí vào Ban Chấp hành, 05 đồng chí vào Ban Thường vụ, đồng chí Nguyễn Văn Ngọt được bầu làm Bí thư tỉnh Đoàn. Đại hội đã đề ra nhiệm vụ cho công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nhiệm kỳ là tập trung vào công tác kiện toàn và phát triển tổ chức Đoàn và Hội Liên hiệp Thanh niên, coi đó là nhiệm vụ then chốt để đưa phong trào Đoàn-Hội lên ngang tầm với yêu cầu của tình hình mới.

Trong nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn đã phát động 02 phong trào lớn là “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ II, nhiệm kỳ 1997 - 2002:

Đại hội diễn ra từ ngày 02 – 04/10/1997, tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm, tham dự Đại hội có 198 đại biểu chính thức. Đại hội đã có những nhận định hết sức đúng đắn về thực trạng, tiềm năng và vai trò của tuổi trẻ tỉnh, từ đó đề ra các mục tiêu và nội dung quan trọng trong nhiệm kỳ là tiếp tục triển khai 2 phong trào lớn là “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước” một cách sâu rộng, hiệu quả… Phát huy tính xung kích, chủ động, sáng tạo của cán bộ, đoàn viên, thanh niên, tích cực tập hợp đoàn kết thanh niên, nhằm xây dựng Đoàn, Hội, Đội vững mạnh…

Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành gồm 23 đồng chí, Ban Thường vụ: 07 đồng chí, đồng chí Nguyễn Văn Ngọt tái đắc cử Bí thư tỉnh Đoàn.

Đến năm 2000, đ/c Nguyễn Văn Ngọt chuyển công tác khác, đ/c Lê Văn Phong được Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn tín nhiệm bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ III, nhiệm kỳ 2002 - 2007:

Với tinh thần “Xung kích – Đoàn kết – Dân chủ - Trí Tuệ”, trong 03 ngày từ 16 – 18/10/2002, 246 Đại biểu chính thức đại diện cho 21.073 đoàn viên, 20.144 Hội viên và 150.000 thanh niên trong toàn tỉnh đã về tham dự Đại hội tại Thị xã Phan Rang – Tháp Chàm. Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành gồm 31 đồng chí, Ban Thường vụ: 09 đồng chí, đồng chí Lê Văn Phong tái đắc cử Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội đã quyết định triển khai phong trào “Thi đua tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ IV, nhiệm kỳ 2007 - 2012:

Đại hội Đại biểu Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận khoá IV, nhiệm kỳ 2007 – 2012 đã tiến hành từ ngày 16 – 18//10/2007 tại Thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, về dự Đại hội có 244 đại biểu chính thức. Đại hội đã vinh dự được Đảng bộ tỉnh tặng bức trướng mang dòng chữ: “Tuổi trẻ Ninh Thuận đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện xây dựng quê hương Ninh Thuận giàu mạnh”.

Đại hội đã bầu 35 đồng chí vào Ban Chấp hành, 07 đồng chí vào Ban Thường vụ, đồng chí Lâm Đông được bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn. Đại hội cũng đã quyết định triển khai 2 phong trào lớn là “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”.

Năm 2010, đ/c Lâm Đông chuyển công tác khác, đ/c Châu Thanh Hải được Ban Chấp hành Tỉnh Đoàn tín nhiệm bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh Đoàn.

Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017:

Với tinh thần “Đoàn kết –xung kích – sáng tạo – hội nhập – phát triển”, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Ninh Thuận lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017 được tổ chức trọng thể tại Hội trường Ủy ban nhân dân tỉnh từ ngày 02 đến 04 tháng 10 năm 2012. Tham dự Đại hội có 248 đại biểu chính thức (33 đại biểu đương nhiên, 203 Đại biểu do Đại hội cấp dưới bầu, 12 đại biểu chỉ định), trong đó có 79 đại biểu là nữ (chiếm tỷ lệ 31,9%), 40 đại biểu là thanh niên dân tộc (chiếm tỷ lệ 16,1%). Đại biểu Đại hội là đại diện tiêu biểu cho niềm tin, ý chí và nguyện vọng của hơn 163.000 cán bộ, đoàn viên, thanh niên trong toàn tỉnh. Độ tuổi bình quân của đại biểu là 29 tuổi, trong đó, đại biểu trẻ tuổi nhất là 16 tuổi (đồng chí Trương Thị Việt Thanh, đoàn viên Trường THPT Bác Ái, huyện Bác Ái).

Đại hội đã xác định trong nhiệm kỳ 2012 – 2017, các cấp bộ Đoàn sẽ tập trung giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, bồi đắp niềm tin, văn hóa, lối sống, truyền thống lịch sử dân tộc cho thanh thiếu nhi. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao hiệu quả phương thức giáo dục của Đoàn. Tập trung xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Đa dạng hóa các loại hình thu hút, tập hợp thanh niên. Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn, hướng dẫn thiếu nhi làm theo 05 điều Bác Hồ dạy và phấn đấu trở thành Đoàn viên TNCS Hồ Chí Minh. Đẩy mạnh tổ chức hai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” trong đoàn viên thanh niên. Nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp; chú trọng bồi dưỡng những cán bộ Đoàn có tâm huyết, đạo đức, năng lực thực tiễn giới thiệu cho Đảng, chính quyền và các đoàn thể.

Đại hội đã bầu 33 đồng chí vào Ban Chấp hành, 09 đồng chí vào Ban Thường vụ, đ/c Châu Thanh Hải tái đắc cử Bí thư Tỉnh Đoàn. Nhân dịp này, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tặng bức trướng cho tuổi trẻ tỉnh nhà với dòng chữ: “Tuổi trẻ Ninh Thuận xung kích – sáng tạo – hội nhập – phát triển”.

Cờ - Huy hiệu Đoàn

* Cờ Đoàn:  Nền đỏ

- Hình chữ nhật, chiều rộng bằng hai phần ba (2/3) chiều dài.

- Ở giữa có hình huy hiệu Đoàn.

- Đường kính huy hiệu bằng hai phần năm (2/5) chiều rộng cờ.

* Huy hiệu Đoàn: Biểu thị sức mạnh, ý chí của thanh niên Việt Nam, tính xung kích của tuổi trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

- Huy hiệu có hình tròn, trên nền sọc xanh lá và trắng là hình ảnh một cánh tay nắm chắc lá cờ Tổ quốc đi lên. Chạy xung quanh hình tròn lớn là dòng chữ “ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH”.

- Huy hiệu có 4 màu: Xanh lá, đỏ cờ, vàng, trắng (không màu).

- Cán cờ to, chắc chắn (màu đỏ cờ); tay cầm cờ nắm tròn nét vẽ to, khỏe (màu đỏ cờ), màu da tay là màu trắng (không màu); tay áo rõ nét xắn tay (màu xanh lá).

- Hình tròn nhỏ bên trong (màu xanh lá) được chia ô lớn bằng các vạch trắng (không màu) nét nhỏ, mảnh. Hình tròn lớn bên ngoài có viền mảnh (màu xanh lá); chữ “ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH” (màu đỏ cờ) trên nền trắng (không màu).

* Đoàn ca

Năm 1953, Bác Hồ đi chiến dịch Đông Khê, Bác có đến thăm đơn vị thanh niên xung phong làm đường và Bác căn dặn thanh niên “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển, quyết chí cũng làm nên”. Bài thơ ấy đăng trên báo Cứu quốc và nhạc sĩ Hoàng Hòa, khi ấy đang công tác trong vùng địch hậu ở Thái Bình, đã đem phổ nhạc.

Tháng 7/1954, tại Hội nghị cán bộ Đoàn toàn quốc, bài hát lần đầu tiên được giới thiệu và ngay lập tức đã trở nên phổ biến. Bài hát đã đi theo đoàn quân tiếp quản Thủ đô và lan truyền qua nhiều thế hệ thanh niên.

Bài ca “Thanh niên làm theo lời Bác” được Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 6 (15-18/10/1992) quyết định chọn là bài ca chính thức của Đoàn.